Beleef duurzame energie en innovatie in de Energietuin Mastwijk

Op Locatie Mastwijk hebben grondeigenaar NV Afvalzorg, Natuur en Milieufederatie Utrecht (NMU), Platform Duurzaam Montfoort en de Energiecoöperatie Montfoort de handen ineengeslagen om een Energietuin te ontwikkelen. Daarbij wordt duurzame energie (in ieder geval een zonnepark van ca. 12ha) gecombineerd met natuur, recreatie, educatie en innovatie. De Energietuin wordt ontworpen en aangelegd in nauwe samenwerking met omwonenden en lokale stakeholders. Het beoogde eindresultaat: een aantrekkelijke nieuwe plek in het buitengebied van Montfoort en een duurzaam voorbeeldproject voor de gehele regio.

De inwoners van Montfoort vinden het belangrijk dat de Energietuin niet alleen goed is voor de energietransitie, maar ook voor de lokale gemeenschap. Door innovatieve (duurzame!) technieken en concepten aan het project toe te voegen willen ze extra gebruiks- en belevingswaarde bieden voor het buitengebied van Montfoort en omstreken. Een collectief van omwonenden, verenigd in de nieuw op te richten Energiecoöperatie Montfoort (ECM), heeft daarom – in goed overleg met de bovengenoemde partijen – het project ‘Beleef duurzame energie en innovatie in Energietuin Mastwijk’ ontwikkeld. De extra beleving willen ze toevoegen door de volgende concepten gezamenlijk te realiseren:

1. Elektrische fluisterbootjes. Het terrein staat in directe verbinding met de Hollandse IJssel, die uitmondt in een kleine vijver aan de zuidzijde van de projectlocatie. Met het aanleggen/realiseren van twee aanlegsteigers en het aanschaffen van een aantal fluisterbootjes creëren ze een unieke ontsluiting van de Energietuin voor bezoekers vanuit Montfoort en omstreken. Schoolkinderen, middelbare scholieren, studenten, recreanten en anderen geïnteresseerden kunnen op verschillende locaties langs de Hollandse IJssel opstappen. Uiteraard worden de bootjes aangedreven door zonnestroom uit de Energietuin zelf.
2. Energie-innovatiepad. Het zonnepark wordt grotendeels gerealiseerd op de achterzijde van het terrein. Uitgangspunt in het ontwerp is dat ook dit gedeelte toegankelijk wordt voor bezoekers met wandelpaden en rust- en uitkijkpunten, én dat er ruimte blijft voor flora & fauna. ECM ziet kansen om de beleefbaarheid in en rond het zonnepark te vergroten door het (innovatief) ontwikkelen van een energie-innovatiepad. Aan weerszijden van dit wandelpad worden innovatieve kleinschalige energietechnieken gedemonstreerd, begeleid door een informatiebord/toelichting. Het gaat dan niet alleen om energieopwekking, maar bijvoorbeeld ook energieopslag en slimme/zuinige technieken. Op het energie-innovatiepad kunnen scholieren, studenten en recreanten meer leren (en ervaren) over de energietransitie, en worden zij enthousiast gemaakt voor duurzame technieken. En onderzoeksinstituten en marktpartijen kunnen hier prototypen van hun nieuwste technieken uitstallen en testen.
3. Groenvoorzieningen Energietuin. Om van het zonnepark daadwerkelijk een Energietuin te maken, worden diverse maatregelen getroffen die het terrein toegankelijk en aantrekkelijk maken voor bezoekers. De NMU heeft in een ecologisch ontwerp een heel pakket aan maatregelen uitgewerkt - daarmee krijgt de biodiversiteit op het terrein een forse impuls, en ontstaat een parkachtige groene uitstraling. Bij de aanleg van deze groenvoorzieningen wil de NMU graag lokale landschapsbeheerploegen betrekken: groepen vrijwilligers met groene vingers die de aanleg/realisatie oppakken en tevens een rol gaan spelen in het jaarlijkse onderhoud.

In het gehele Leader-project willen ze een nadrukkelijke link leggen met scholieren, ondernemers en inwoners uit Montfoort e.o. Zo onderzoeken ze of een koppeling mogelijk is tussen het innovatiepad en opleidings- en duurzaamheidsprojecten in Montfoort. Voorbeelden hiervan zijn maatschappelijke stages (#doemeemetMDT), lespakketten voor het onderwijs (in samenwerking met de TechnoHub in Woerden). Scholieren en studenten kunnen zo op locatie praktijkervaring opdoen, zowel tijdens het ontwikkelproces als na de realisatie. Ook zien ze kansen voor een app waarbij bewoners kunnen inzien wanneer er stroom wordt opgewekt in de Energietuin en zij dus direct groene stroom kunnen afnemen door dan hun elektrische auto op te laden of was te laten draaien.

Start: najaar 2021
Gereed: eind 2024